Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest
Vitamine A als crème, serum of juist pillen? Wanneer jij je vitamine A niveau op pijl wil houden, kan het juiste supplement uitkiezen een enorme zoektocht zijn. Want waar doe je nou goed aan, en wat is het precies het verschil tussen de verschillende supplementen? Wij leggen het je haarfijn uit!
Meer weten de belangrijkste functie van vitamine A? Bekijk ons gezondheidsdoel Ogen!
Lees verder onder de afbeelding
Vitamine A is een belangrijke vitamine die ons lichaam niet zelf kan aanmaken, maar wel nodig heeft voor diverse lichamelijke funties.* Daarom halen we het in eerste instantie uit voeding. Aan de ene kant vind je in groenten de stof bètacaroteen, wat we ook wel provitamine A noemen.1 Dit is eigenlijk een voorloperstof waaruit het lichaam zelf vitamine A kan aanmaken. In dierlijke producten is vitamine A zelf aanwezig, in de vorm van retinol of retinylesters.2 Dit is ook de vorm van vitamine A die het meeste voorkomt in het menselijk lichaam.3
Om de juiste hoeveelheid binnen te krijgen, zijn we dus aangewezen op onze voeding. Echter is onze nutriëntinname via voeding niet altijd optimaal. Aan de ene kant kan dat simpelweg gebeuren door een ongezond voedingspatroon, maar ook wanneer je veelzijdig eet kun je toch te weinig nutriënten binnenkrijgen. Bijvoorbeeld door de verarming van de landbouwgrond.
Lees hier meer over in ons blog Waarom supplementen slikken naast een gezond dieet?. Ook hebben bijvoorbeeld veganisten en vegetariërs kans op een te lage inname van vitamine A, omdat de directe vorm van vitamine A uit dierlijke producten komt.
Van het gebruik van vitamine A weet je wellicht dat het goed is voor het gezichtsvermogen.* Dat is helemaal waar! Om dezelfde reden wordt de wortel geassocieerd met de werking van de ogen. De oranje kleur heeft deze groente namelijk te danken aan betacaroteen, de voorloperstof van vitamine A.
Maar vitamine A is niet alleen nodig om scherp te blijven zien.* De vitamine kent nog veel meer toepassingen! Vitamine A:
Wanneer je het idee hebt dat jouw vitamineniveaus niet altijd optimaal zijn, kan een supplement uitkomst bieden. Maar welk supplement kies je dan? Hieronder geven we een overzicht van de drie meestvoorkomende vitamine A supplementen, en hun specifieke toepassing.
Daarbij is het wel belangrijk om te weten dat je niet ‘zomaar’ vitamine A in hoge doseringen hoeft te suppleren. Voor een dagelijkse onderhoudsdosering zit er bijvoorbeeld voldoende in een hoogwaardige multivitamine. We kennen echter enkele toepassingen, zoals ogen, huid of slijmvliezen*, waar een hogere dosering vitamine A op zijn plaats is.
Denk je dat je vitamine A nodig hebt, maar twijfel je? Neem contact op met een van onze therapeuten.
Een populaire optie is een vitamine A crème, die je lokaal op de huid kunt aanbrengen. Dit gebruiken we voornamelijk vanwege de gezondheidsvoordelen voor de huid, en is daarom niet geschikt om de vitaminevoorraden in je lichaam aan te vullen.
Aan de ene kant zijn er supplementen met vitamine A zuur, ook wel retinoïnezuur genoemd. Deze eindvorm van vitamine A is het meest effectief, maar ook héél zuur. Dit kan op de huid zorgen voor irritatie, en kan zelfs giftig zijn in grote hoeveelheden.5 Hierdoor is een vitamine A zuur crème alleen op doktersrecept verkrijgbaar.
Maar er staan toch ook crèmes bij de drogisterij met vitamine A? Klopt, deze producten bevatten een andere vorm van vitamine A, die veiliger is. Doorgaans is dit een versterde vorm van retinol, omdat retinol zelf vrij onstabiel is in het lichaam.6 Echter is er wettelijk vastgesteld dat crèmes maximaal 0,3% retinol mogen bevatten. Dit percentage is dusdanig laag dat het weinig effect met zich meebrengt.
Online zijn er ook veel serums met vitamine A te vinden. Een serum is een geconcentreerde vloeistof met bepaalde werkzame stoffen, die je direct op de huid kunt druppelen. In de toepassing lijkt het op een crème, omdat je het lokaal aanbrengt, alleen is de substatie anders. Echter geldt voor een vitamine A serum hetzelfde principe als voor crèmes: de toegestane hoeveelheid vitamine A is te laag om echt effect te kunnen hebben.
Een andere optie is een supplement met vitamine A tabletten of pillen. Zo neem je de vitamine dus in op dezelfde manier als voeding, en komt het via je spijsvertering in je lichaam terecht. Vervolgens zorgt je lichaam ervoor dat het op de plekken wordt ingezet waar het nodig is.
Voor de breedste toepassing en het meeste effect kun je beter kiezen voor een supplement met vitamine A pillen of tabletten. Maar dan alsnog kan het moeilijk zijn om het juiste product te vinden. Hieronder drie punten om op te letten als je vitamine A koopt.
Om effect te ervaren van je supplement, moet je dus wel een juiste dosering hebben. Maar hoeveel vitamine A per dag heb je nodig?
Een volwassen persoon heeft minimaal tussen de 700 en 800 mcg vitamine A per dag nodig. Dit is echter een ondergrens voor je gezondheid, je kunt er dus beter boven zitten. Bij een gemiddelde dagelijkse behoefte kun je een deel uit voeding halen en een deel uit een supplement. De maximale inname ligt op 3000 mcg per dag.4 Echter kan er nog wel een verschil zijn per doelgroep. Zo hebben mannen vaak een iets hogere behoefte dan vrouwen, en ligt de behoefte bij kinderen een stukje lager.
De vorm van vitamine A is erg belangrijk bij supplementen. Ze hebben namelijk niet allemaal dezelfde werking. Hiervoor kijken we even naar het omzettingsproces. Want hoewel retinol of retinylesters de meestvoorkomende vorm van vitamine A in het lichaam is, is dit niet de eindvorm. Retinol is een transportvorm en een voorlopervorm, die bepaalde enzymen in het lichaam uiteindelijk omzetten naar retinoïnezuur.3
Retinol ligt qua werking wel dicht bij de effectiviteit van retinoïnezuur. Alleen is retinol heel instabiel in het lichaam, waardoor de voorkeur uitgaat naar een veresterde vorm.
De meestgebruikte vormen in supplementen zijn retinol acetaat, retinol palmitaat en retinol propionaat.4 Alle drie zijn veilig en effectief, alleen niet allemaal in dezelfde mate. Zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat de natuurlijke estervorm retinol acetaat de hoogste activiteit heeft in het lichaam. Retinol palmitaat en retinol propionaat doen het in vergelijking iets minder goed.
We benoemden het eerder al even kort, maar voor een adequate vitamine A inname hoef je meestal niet een enkelvoudig supplement te slikken. Voor een onderhoudsdosering is een hoogwaardige multivitamine doorgaans voldoende. Mits je een goede multi hebt met effectieve doseringen. Lees hier meer over in ons blog Hoe herken je de beste multivitamine?. In dat geval zijn de vormen retinol palmitaat en retinol propionaat ook prima keuzes, want deze zijn voldoende effectief wanneer je geen verhoogde behoefte hebt.
Wanneer je een apart vitamine A supplement wil kopen, moet je dus overwegen waarom. Is er een specifieke toepassing van de vitamine waar je gebruik van wil maken? Bijvoorbeeld de werking op de ogen of de huid?* Of weet je dat je structureel te lage vitamine A niveaus hebt, bijvoorbeeld door advies van een voedingsspecialist? Dan kan een hoger gedoseerd supplement zeker uitkomst bieden.
Nog een reden waarom je niet zomaar te hoog wil doseren, is omdat vitamine A in hoge doseringen toxisch kan zijn. Wanneer je niet precies weet hoeveel vitamine A je dagelijks binnenkrijgt, is het veiliger om voor een multivitamine te kiezen met bètacaroteen en daarnaast een lagere dosis retinol in estervorm. Zo krijg je voor een deel de directe vorm van vitamine A binnen, en voor een deel de voorloperstof. Dit kan je lichaam vervolgens zelf omzetten naargelang het nodig is, met minder kans op overdosering.
Hoewel er drie soorten supplementen met vitamine A zijn, werken ze niet allemaal hetzelfde. Zo hebben crèmes en serums een lokale toepassing, waardoor ze niet de vitaminevoorraden in je lichaam aanvullen. Bovendien zijn er voor deze producten wettelijk lage vitamine A waarden vastgesteld. In dat geval kun je beter voor een supplement in pilvorm kiezen.
Maar ook dan zijn er nog veel keuzes. Kijk eerst of de dosering voldoet aan de gestelde minima en maxima. Daarnaast kun je kijken naar welke vorm van vitamine A het supplement bevat. Bedenk je bovendien of je wel echt een apart vitamine A supplement nodig hebt, want voor de meeste mensen is een hoogwaardige multivitamine voldoende. Ga je voor een specifieke toepassing? Dan weet jij nu hoe je het beste vitamine A supplement kunt herkennen!