Is pindakaas gezond of niet?

Wat zit er in pindakaas?

Het hoofdingrediënt van pindakaas is natuurlijk gemalen pinda. Hoewel pinda's eigenlijk peulvruchten zijn worden ze gerekend tot de noten vanwege dezelfde samenstelling en eigenschappen. Hoewel andere noten aan bomen groeien, ontwikkelen pinda's zich onder de grond en worden daarom ook wel aardnoten genoemd.

Naast pinda's kan pindakaas ook (palm)olie, suiker en zout bevatten. In het schap van de supermarkt vind je tegenwoordig allerlei soorten pindakaas, zelfs met smaken als kokos en chillipeper of met een mix van andere noten. Ook kun je kiezen voor biologische pindakaas en 100% pindakaas zonder suiker en andere toevoegingen. Ga echter niet voor light pindakaas, omdat hierbij een gedeelte vet door suiker is vervangen.

Lees in ons ander blog hoe voedseletiketten je kunnen misleiden.

Waar komt pindakaas vandaan?

De oorsprong van pindakaas voert ons terug naar het oude Peru, waar de Inca's al eeuwenlang een pasta van pinda's maakten. Maar de pindakaas zoals we die vandaag kennen lijkt een Amerikaanse uitvinding van de negentiende eeuw te zijn.

In 1948 arriveerde pindakaas in Nederland dankzij de Franse broers Calvé. In tegenstelling tot andere talen, waar men 'boter' gebruikte (zoals 'peanut butter' in het Engels), was 'boter' in Nederland een beschermde term. Dit dilemma werd opgelost door terug te vallen op het Surinaamse woord 'pinda-dokoen' dat in de achttiende eeuw werd gebruikt voor een blok gestampte pinda's waar plakjes vanaf werden geschaafd. Een Duitser vertaalde dit toen naar pinda-käse wat in Nederland werd omgedoopt tot pindakaas.

Pindakaas voedingswaarde

Wellicht ben je vroeger opgeroeid met de boodschap 'hoe groot wil je worden?' Of 'omdat er zoveel pitamientjes in zitten'. Niet geheel onterecht, een gezonde pindakaas van 100% pinda’s heeft namelijk een gunstige voedingswaarde. We vertellen je hieronder meer over de verschillende nutriënten in pindakaas.

Vetten

Ongeveer de helft van pindakaas bestaat uit vet, maar dit is voornamelijk onverzadigd vet (40%) zoals oliezuur (omega 9) en linolzuur (omega 6). Een klein gedeelte bestaat uit verzadigd vet (10%).

Hoe het precies zit met gezonde en ongezonde vetten lees je in ons eerder geschreven blog.

Eiwitten

Pinda's hebben een hoger eiwitgehalte dan andere noten. Er zitten dan ook veel eiwitten in pindakaas, ongeveer 25 procent. Het is dan ook een favoriet onder fanatieke sporters!

Koolhydraten

Als je naar de voedingswaarde kijkt, zie je dat pindakaas ook koolhydraten bevat (20%). Pinda’s bevatten namelijk van nature kleine hoeveelheden suiker. Door de relatief lage hoeveelheid koolhydraten, past pindakaas goed in een koolhydraatarm dieet.

Vezels

Pindakaas bevat voornamelijk fermenteerbare vezels. Deze vezels worden door darmbacteriën afgebroken tot stoffen zoals boterzuur (butyraat). Deze stof wordt gebruikt voor de energievoorziening van de darmflora en darmwand.¹

Lees ook ons blog over voeding waar veel vezels in zitten.

Micronutriënten & fytonutriënten

Naast gezonde vetten en vezels is pindakaas een rijke bron van vitamines, mineralen en fytonutriënten. Voornamelijk vitamine B3, vitamine E, foliumzuur, magnesium, fosfor en koper zijn ruimschoots aanwezig. Ook zitten er kleine hoeveelheden resveratrol, isoflavonen, co-enzym Q10 en fytosterolen in pindakaas. Door pinda's te koken of te roosteren stijgt het gehalte van deze stoffen. Bovendien hebben ze een positief effect op onze gezondheid.^2,3

Hoeveel calorieën in pindakaas?

Hoewel pindakaas veel gezonde voedingsstoffen bevat is pindakaas ook calorierijk. Het aantal calorieën varieert per product, maar schommelt rond de 600-650 kcal per 100 gram. Daarom is het belangrijk om pindakaas met mate te eten.

Hoeveel calorieën jij per dag nodig hebt, kun je lezen in een eerder geschreven blog.

Zijn pinda's gezond?

Door ze onverzadigde vetten in pinda’s, is pindakaas cholesterol verlagend. Deze vetten helpen bij het verlagen van LDL-cholesterol en het verhogen van het HDL-cholesterol. Bovendien verlagen pinda's het triglyceridengehalte in het bloed wat gunstig is voor hart en bloedvaten.⁴

De vetten, eiwitten en vezels in pinda’s zorgen voor een verzadigd gevoel. Pindakaas kan daarom bijdragen aan het behoud van een gezond gewicht.^3,5

Nadelige eigenschappen: antinutriënten 

Naast goede voedingsstoffen bevatten pinda's ook antinutriënten zoals fytinezuur, lectines en saponines. Antinutriënten zijn stoffen die planten aanmaken om zich te beschermen.

In kleine hoeveelheden kunnen ze positieve effecten hebben, zoals antioxidante werking, mits je darmen ze goed kunnen afbreken.

Een te hoge inname kan negatieve gevolgen hebben:

• Fytinezuur belemmert de opname van mineralen als ijzer, calcium, koper, zink en magnesium.
• Lectines (pinda-agglutinine) kunnen de darmwand beschadigen.
• Saponines remmen de opname van vitamines en eiwitten in de dunne darm.

Door middel van weken, fermenteren of verhitten worden deze stoffen gedeeltelijk of geheel afgebroken en daardoor beter verteerbaar.

Meer over het weken van noten en zaden lees je in ons eerder verschenen blog.

Pinda-allergie

Pinda’s zijn een van de meest voorkomende voedingsmiddelen waar mensen allergisch voor zijn. Hierbij reageert het immuunsysteem abnormaal op het eiwit in pinda. Dit kan gevolgen hebben voor de maag, darmen, luchtwegen en huid. Sommige mensen reageren zelfs al op sporen van pinda’s.

Tot slot: is pindakaas gezond?

Niet iedereen kan even goed tegen pindakaas. Maar mocht je geen problemen ondervinden bij het eten van pinda’s, dan past het in een gezond voedingspatroon bij een matige inname. Kies daarnaast voor een gezonde variant zonder toevoegingen van olie, suiker en zout.

Je kunt ook zelf je eigen pindakaas maken door ongeroosterde en ongezouten pinda's in de oven te roosteren en fijn te malen met behulp van een krachtige blender. Voeg eventueel een snufje kaneel of cacao toe voor wat extra smaak. Dat is geen helaas pindakaas, maar gewoon genieten!

Meer advies nodig over gezonde voeding?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur