Cafeïne in koffie: welk effect heeft het op je lichaam?

Wat is cafeïne? 

Cafeïne is een natuurlijke en stimulerende stof die voorkomt in onderdelen van verschillende plantensoorten. Voorbeelden hiervan zijn koffiebonen, bladeren van theeplanten, cacaobonen en kolanoten. Alledaagse producten zoals koffie, thee, chocola en cola bevatten hierdoor cafeïne; het ene product bevat meer van deze stof dan het andere.¹ Ben je benieuwd welke stoffen thee nog meer bevat? In ons blog over groene thee schreven we hier meer over. 

Koffie is een van de grootste bronnen van cafeïne. Na het drinken van een kopje wordt cafeïne snel opgenomen in je maag-darmkanaal, waar het in de lever omgezet wordt in drie stoffen: paraxanthine, theophylline en theobromine. Deze bereiken je hersenen, waardoor je er daarna weer tegenaan kunt gaan.^2,3,4

Wanneer je echter te veel en te vaak koffie drinkt, kun je merken dat je hoofd wat zwaarder aanvoelt. Ook wanneer je gewend bent om regelmatig koffie te drinken en je het drankje een keer overslaat in de ochtend kun je dit ervaren. Je lichaam is namelijk aan de dagelijkse dosis cafeïne gewend en verlangt hiernaar. 

Hoe lang blijft cafeïne in je lichaam?

Ongeveer 15 minuten nadat je het kopje koffie hebt verorbert voel je vaak al dat het effect heeft op je lichaam. Na ongeveer een uur bereikt de stof een piek in je bloed en daarna kan het nog een aantal uur blijven in je gestel. Het verschilt per persoon wanneer cafeïne volledig is verdwenen uit je bloed; soms kan het wel 6 tot 10 uur duren.

Hoeveel cafeïne zit er in koffie?

Er is geen standaard hoeveelheid cafeïne per kopje koffie. Dit hangt namelijk af van de soort, de sterkte en daarnaast ook de grootte van het kopje dat je gebruikt. De gemiddelde hoeveelheden per soort zijn als volgt¹: 

• Filterkoffie (portie 125 ml): 85 mg cafeïne 
• Oploskoffie (portie 125 ml): 60 mg cafeïne
• Koffie espresso (bonen, portie 50 ml): 65 mg caffeine 
• Decaf koffie (portie 125 ml): 3 mg cafeïne 

Hoeveel koffie mag je per dag? 

We kennen de verleiding om de hele dag door koffie te leuten, maar we raden toch aan om niet meer dan 400 milligram cafeïne per dag in te nemen. Dit komt neer op ongeveer vier kopjes koffie van 125 ml. Dit advies geldt echter niet voor iedereen; hieronder volgt het advies voor kinderen, jongeren en zwangere vrouwen¹:

• Kinderen onder de 13 jaar: geen koffie drinken 
• Jongeren tussen de 13 en 18 jaar: niet neer dan één kop koffie drinken
• Zwangere en lacterende vrouwen: probeer het op één kopje koffie per dag te houden

Wat gebeurt er als je te veel cafeïne inneemt?

400 milligram cafeïne, oftewel vier kopjes koffie, is een richtlijn. De kans is groot dat je verspreid over de dag via andere voedingsmiddelen ook deze oppeppende stof inneemt. Wat er kan gebeuren als je te gortig omgaat met je cafeïne-inname? Je hoofd kan zwaarder gaan aanvoelen, je benen onrustig, je bent eerder op je teentjes getrapt of je ervaart continue verontrusting¹. 

Maar wat is nu te veel? De grens waarbij mensen deze gevoelens kunnen ervaren verschilt. Daarom raden we uit voorzorg aan niet meer dan die vier koppen te nemen. 

Is koffie slecht voor je?

Nee, koffie is niet slecht voor je en je kunt het gewoon veilig drinken. Bij het roosteren van koffiebonen ontstaat een kleine hoeveelheid acrylamide, een stof dat bij zetmeelrijke producten ontstaat als je het verhit boven de 120 graden Celsius. De hoeveelheid acrylamide die je koffie uiteindelijk bevat hangt af van de mate waarin koffiebonen worden gebrand en hoe koffie wordt gezet. De fabrikanten van koffie zijn hiervan op de hoogte en passen daarom diverse maatregelen toe om de hoeveelheid van deze stof te beperken.⁶ 

Waar zit cafeïne nog meer in?

Zoals we net benoemden zit cafeïne nog in meer producten zoals cola, energiedrank (red bull) en chocolademelk. De gemiddelde hoeveelheden hiervan zijn als volgt^1,7: 

• Cola (portie 180 ml): 18 mg cafeïne
• IJsthee (portie 180 ml): 16 mg cafeïne
• Redbull (portie 250 ml): 80 mg cafeïne 
• Chocolademelk (180 ml): 4 mg cafeïne
• Pure chocolade (30 gram): 14 mg cafeïne 
• Melk chocolade (30 gram): 6 mg cafeïne   

Tot slot

Bijna iedereen kan beamen dat een koffie-momentje (of een thee/chocolademelk-momentje) een lichtpuntje van je dag kan zijn. Je weet nu hoeveel cafeïne je bakje pleur bevat en dat we niet meer dan vier koppen koffie per dag aanraden. Denk dus nog maar eens twee keer na voordat je die vijfde bak koffie van de ochtend haalt.

Kom je er niet uit?
Vraag ’t Vitakruid!

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur