Biologisch, natuurlijk en synthetisch: wat betekent dit voor supplementen?

Biologische en natuurlijke ingrediënten lijken superieur te zijn aan al het andere. Synthetische supplementen zouden je lichaam daarentegen niet veel goeds doen. Maar is dit wel zo? En wat betekent het precies als een supplement natuurlijk of juist synthetisch is? We geven graag meer kleur aan deze ogenschijnlijke zwart-witte wereld. 

Wat is biologisch? 

Een product mag de naam biologisch dragen als het gehele productproces aan bepaalde eisen voldoet. Deze wetten en regels zijn door de overheid opgezet en de controle voert de onafhankelijke instantie SKAL uit. 

Biologisch en niet-biologische producten kun je op het oog niet van elkaar onderscheiden. Het verschil zit in de manier hoe het geproduceerd is. Hierbij houdt men bijvoorbeeld rekening met milieu en dierenwelzijn. Je kunt biologische producten herkennen aan keurmerken zoals EKO, Europees Biologisch en Demeter. 

Zo moet een product voldoen aan de volgende punten:

• Geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest
• Vrij van genetisch gemodificeerde stoffen verwerkt in het product (non-GMO)
• Dierenwelzijn, mens en milieu is in acht genomen 
• Inhoud is minstens 95% uit biologische ingrediënten

Ondanks dat dit een nobel streven is, blijft het belangrijk om kritisch het etiket te lezen. Biologisch hoeft namelijk niet te betekenen dat je lichaam de nutriënten in het supplement altijd goed opneemt. Waar je op moet letten wanneer je naar de achterkant van een supplement tuurt, lees in het blog Hoe lees je het etiket van een voedingssupplement? 

Is natuurlijk hetzelfde als biologisch?

Supplementen zijn er in allerlei vormen met ingrediënten van natuurlijke of synthetische oorsprong. Natuurlijke supplementen hebben een complete vorm zoals deze ook in de natuur voorkomt in planten of dieren. Het label ‘natuurlijk’ geeft je informatie over het soort ingrediënt, maar niet of de oorsprong biologisch is. Natuurlijk is dus niet hetzelfde als biologisch. 

Wat betekent synthetisch?

Synthetisch is een ander woord voor kunstmatig, nagemaakt of samengesteld. Wanneer een product synthetisch is, betekent het dat het niet gemaakt is van natuurlijke grondstoffen. Voor supplementen geldt hetzelfde. Synthetische vormen, ook wel geïsoleerde vormen genoemd, zijn moleculair bijna identiek aan de natuurlijke vorm. Daarbij zijn deze vervaardigd in een laboratorium (met de natuur als inspiratiebron) en om deze reden bij voorbaat al niet biologisch. 

Veel mensen hebben een beter gevoel bij supplementen die natuurlijk zijn. Hierop spelen marketeers handig in en het predicaat ‘natuurlijk’ gebruikt men te pas en te onpas. Een kunstmatig of samengesteld product in een wit, steriel lab kan bijna niet goed zijn. Toch? We leggen uit waarom je dit onderwerp niet zo zwart-wit kunt benaderen.

Natuurlijk vs. synthetische supplementen

Je weet nu dat natuurlijke supplementen gemaakt worden op basis van de gehele vorm zoals deze ook in de natuur voorkomt en synthetische vormen via een industrieel proces. 

Hoewel natuurlijke vormen gevoelsmatig de beste keus lijken, zijn in een enkel geval synthetische vormen op deze regel een uitzondering. Neem bijvoorbeeld het ingrediënt magnesium. De natuurlijke vormen vinden we in supplementen met vormen als magnesiumoxide, -sulfaat en - carbonaat. Toch neemt ons lichaam deze niet goed op. Voor sommige nutriënten betekent het daarom dat de natuurlijke vorm de beste keus is, in andere gevallen is de synthetische variant de superieure keuze.¹ 

Beste vormen van magnesium 

Laagwaardige magnesiumvormen (anorganisch)

Als we in de natuur en onze voeding kijken, komt magnesium voor als anorganisch magnesium. Deze komen in het rijtje van goede opneembaarheid onderaan. Anorganisch betekent dat ons lichaam de stof niet goed opneemt. De volgende vormen zijn anorganische vormen van magnesium:

• -oxide
• -carbonaat
• -chloride
• -hydroxide
• -sulfaat 

Het zijn de natuurlijke vormen van magnesium, alleen ervaren we hier weinig voordelen van. Deze vormen neemt ons lichaam niet goed op. Zie je een natuurlijk magnesium supplement op basis van een biologische alg of zeewier, bedenk dan dat het hier gaat om magnesiumoxide. 

Goede magnesiumvormen (organisch) 

Een drietal andere organische magnesiumvormen zijn ook goed opneembaar en staan in rangorde boven anorganische vormen. Organische vormen hebben geen beschermend laagje. Op deze manier zijn ze ondergeschikt aan de superieure aminozuurgecheleerde vormen (-bisglycinaat, -malaat en -tauraat). 

De volgende vormen zijn organisch en goed opneembaar:

• -citraat
• -gluconaat
• -lactaat

Hoogwaardige magnesiumvormen (aminogecheleerd & organisch)

Magnesium is een voorbeeld van hoe aangepaste suppletie de uitzondering op de regel kan zijn. Magnesium staat namelijk niet op zichzelf en heeft een hulpstof nodig om volledig in de darmen terecht te komen. Het antwoord hierop is aminogecheleerde magnesiumvormen die ons lichaam het meest effectief opneemt zoals:

• -bisglycinaat
• -malaat
• -tauraat 

Deze vormen vinden we niet in de natuur en zijn gekoppeld aan een aminozuur. Wanneer je aminogecheleerd magnesium inneemt, werkt het aminozuur als een schild. Het beschermt magnesium door alle verteringssappen heen zodat het mineraal volledig de darmen bereikt en opgenomen kan worden. Deze vormen hebben dus een hoge biologische beschikbaarheid (zie figuur 1). 

Lees in ons blog meer over het beste magnesium supplement en waar je op moet letten.

_{^{Figuur 1: het verschil in biologische beschikbaarheid tussen de verschillende magnesiumvormen.}} 

Beste vormen van vitamine B12 

Ons lichaam neemt in andere gevallen natuurlijke stoffen (zoals vitamine B12) het beste op. De natuurlijke vormen van B12 kennen we als:

• Methylcobalamine
• Adenosylcobalamine

Dit zijn twee actieve, goed opneembare vormen van vitamine B12. Deze vormen kunnen in het lichaam direct hun functie uitoefenen. Voorbeelden van slecht opneembare vitamine B12 zijn:

• Hydroxocobalamine
• Cyanocobalamine 

Wanneer we deze vormen innemen, kost het ons lichaam veel energie om het om te zetten naar de werkende, actieve vorm. Bij het omzettingsproces (zie figuur 2) gaat daarnaast een groot deel van het nutriënt verloren, waardoor een minimale hoeveelheid actief B12 overblijft. Voor vitamine B12 geldt dus dat je deze het beste kunt suppleren in de natuurlijke vorm, want deze neemt ons lichaam het beste op. Lees meer in het blog Hoe herken je het beste vitamine B12 supplement.

_{Figuur 2: het omzettingsproces van de synthetische vorm van vitamine B12 ten opzichte van de actieve vorm, methylcobalamine.}  

Tip: als de specifieke vorm van een nutriënt er niet duidelijk bij staat, kun je ervan uitgaan dat de supplementaanbieder je de goedkoopste (slecht opneembare) vorm aanbiedt. 

Tot slot: opneembaarheid is het belangrijkst 

Een biologisch keurmerk bij voeding is belangrijk, bij supplementen is de opneembaarheid echter van groter belang. Bij supplementen zoals vitamine B12 is het belangrijk om de natuurlijke vorm te gebruiken, terwijl ons lichaam bij magnesium gebaat is bij de aminozuurgecheleerde vorm die in de natuur niet voorkomt. Je lichaam neemt natuurlijk magnesium slecht op en is in dit geval de synthetische variant een betere optie. Biologische magnesium is dus altijd slecht opneembaar. 

Neem daarom, wanneer je ‘natuurlijk’ of ‘biologisch’ leest, niet zomaar aan dat het supplement ook goed opneembaar is. Uiteindelijk is het doel van suppletie de beste opname van de gewenste stof. Hiervoor proberen we zo dicht mogelijk bij de natuur te blijven. Nutriënten met de beste opneembaarheid zijn jouw go-to wanneer je op zoek gaat naar de beste supplementen!

Advies nodig over je supplementen?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur