Belangrijke mijlpalen voor de ontwikkeling van je kind

Rosanna

Schrijver Voeding & Gezondheid 12 apr 2022Bijgewerkt: 20 feb 20248 min. leestijd

Van hulpeloze pasgeboren baby tot actieve peuter. Je baby heeft slechts 12 korte maanden nodig om deze ongelooflijke transformatie te ondergaan. Baby's groeien en ontwikkelen in een verbazingwekkend tempo, en elke maand brengt nieuwe en opwindende veranderingen met zich mee. De vraag die iedere – vooral nieuwe – ouder bezighoudt; ligt de ontwikkeling van mijn kind op schema? In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten.

Lees verder onder de afbeelding

Belangrijke mijlpalen voor de ontwikkeling van je kind

Onderwerpen in dit artikel

Op welke punten wordt de ontwikkeling van kinderen gemeten?
Mijlpalen voor de ontwikkeling per leeftijd
Ontwikkeling kind van geboorte tot 18 maanden
Ontwikkeling kind van 18 maanden tot 2 jaar
Ontwikkeling kind van 3 tot 5 jaar oud
Ontwikkeling kind van 6 tot 14 jaar
Tot slot

Op welke punten wordt de ontwikkeling van kinderen gemeten?

Om deze vraag te helpen beantwoorden zijn er verschillende grafieken en checklists gemaakt door deskundigen. Binnen deze checklists zijn verschillende mijlpalen waarmee je de ontwikkeling kunt vergelijken met leeftijdsgenoten. Deze checklists meten over het algemeen de volgende punten:

Lichamelijke groei en ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling (denkvaardigheden)
Emotionele en sociale ontwikkeling
Taalontwikkeling
Sensorische en motorische ontwikkeling

Het kan fijn zijn ergens houvast te hebben als het gaat om de ontwikkeling van je kind. Maar weet ook dat baby's zich allemaal in hun eigen tempo ontwikkelen. Er is dan ook een vrij breed venster voor wat 'normaal' is. Sommige baby's zeggen hun eerste woordje wanneer ze acht maanden oud zijn, terwijl anderen pas na een jaar beginnen met praten. En lopen kan op elk moment beginnen tussen 9 en 18 maanden.

Mijlpalen voor de ontwikkeling per leeftijd

Hoewel elk kind groeit en ontwikkelt in zijn eigen tempo, zijn er veelvoorkomende mijlpalen per leeftijdsperiode aan te wijzen. In het schema hieronder vind je belangrijkste mijlpalen voor de ontwikkeling van kinderen, van geboorte tot schoolgaande leeftijd.

Ontwikkeling kind van geboorte tot 18 maanden

Tijdens deze periode van diepgaande verandering, groeien en ontwikkelen baby's snel. Zo groeit je baby in het eerste jaar minimaal 25 cm en weegt bij de eerste verjaardag zo’n drie keer zijn geboortegewicht. TNO maakt in Nederland de welbekende diagrammen waarin ze groeicurves bijhouden. Daarnaast hebben zij de app iGrow, waarin je zelf de groei van je kind kunt bijhouden.

Artsen raden verder aan om in deze fase veel met je baby te praten omdat het horen van je stem je baby zal helpen om communicatieve vaardigheden te stimuleren. Andere suggesties zijn onder meer:

Oefen met op het buikje liggen om de nek- en rugspieren te versterken, zorg ervoor dat de baby wakker is en dat je in de buurt blijft.
Reageer meteen als je baby huilt. Het oppakken en troosten van je baby bouwt een sterke band op.

Schema voor kinderen van geboorte tot 18 maanden

	1-3 maanden	4-6 maanden	5-9 maanden	9-12 maanden	12-18 maanden
Cognitief	Toont interesse in objecten en gezichten Kan zich vervelen bij herhaalde activiteiten	Herkent bekende gezichten Merkt muziek op Reageert op tekenen van liefde en genegenheid	Brengt de handen naar de mond Pakt dingen aan van de ene hand naar de andere	Kijkt hoe dingen vallen Zoekt naar verborgen dingen	Heeft geleerd hoe je een aantal basisdingen zoals lepels moet gebruiken Kan benoemde lichaamsdelen aanwijzen
Emotioneel en sociaal	Probeert naar jou of andere mensen te kijken Begint te glimlachen naar mensen	Reageert op gezichtsuitdrukkingen Speelt graag met mensen Reageert anders op verschillende stemtonen	Vindt spiegels interessant Weet wanneer een vreemde aanwezig is	Kan aanhankelijk zijn of heeft een voorkeur voor bekende mensen	Kan deelnemen aan eenvoudig fantasiespelletje Kan driftbuien krijgen Kan gaan huilen bij vreemden
Taal	Begint te koeren en geluidjes te maken (klinkers) Wordt kalm als je tegen hem praat Huilt anders voor verschillende behoeften	Begint te brabbelen of geluiden te imiteren Lacht	Reageert op het horen van hun naam Kan medeklinkers aan de klinkers toevoegen Kan communiceren met gebaren	Aanwijzen Weet wat "nee" betekent Imiteert geluiden en gebaren	Weet hoe hij meerdere woorden moet zeggen Zegt "nee" Zwaait bij afscheid
Sensorisch en motorisch	Draait naar geluiden Volgt objecten met ogen Graait naar objecten Kan geleidelijk het hoofd voor langere tijd omhoog houden	Ziet dingen en reikt ernaar Duwt zich met armen omhoog wanneer hij op de buik ligt Kan soms al omrollen	Kan rechtop zitten zonder ondersteuning Kan stuiteren als hij in staande positie wordt gehouden Rolt in beide richtingen	Trekt zich omhoog in staande positie Gaat kruipen	Loopt met ondersteuning (bijvoorbeeld van meubilair) Kan zelfstandig staan Kan een of twee traptreden beklimmen Kan zelfstandig drinken uit een kopje

Ontwikkeling kind van 18 maanden tot 2 jaar

Ook tijdens de peuterjaren heeft je kind veel slaap, gezonde voeding en hechte, liefdevolle momenten met jou nodig. Hoe jij in deze vroege jaren met je baby hecht, heeft invloed op de manier waarop hun hersenen ontwikkelen en groeien. Een veilige en liefdevolle omgeving zal hem later helpen goed om te gaan met de stress en uitdagingen van het dagelijks leven.

Verder is het een periode waarin je kind nog steeds hard groeit, al is het minder spectaculair dan tijdens het eerste levensjaar. Een dreumes groeit in het tweede levensjaar gemiddeld 12 centimeter en komt bij een gezond gewicht ongeveer 3 kilogram aan.

Artsen van het Seattle Children's Hospital geven dit advies voor het creëren van een veilige, liefdevolle ruimte om de groei en ontwikkeling van je kind te stimuleren:

Creëer voorspelbare routines zodat je kind zich veilig en geaard voelt.
Maak je huis en tuin peuterproof zodat ze veilig op ontdekkingstocht kunnen gaan.
Geef op een zachte manier grenzen aan om duidelijk te maken wat wel en niet mag.
Zing, praat en lees voor aan je peuter.
Zorg goed voor jezelf, zowel lichamelijk als mentaal. Het is belangrijk voor je kind dat het ook goed met jou gaat.

Schema voor kinderen van 18 maanden tot twee jaar

	18 maanden	24 maanden
Cognitief	Kan bekende dingen in prentenboeken herkennen Weet wat veelvoorkomende objecten doen Begint eenvoudige tijdconcepten te begrijpen, zoals 'nu', 'later' of 'een paar minuten'. Snapt verzoeken als "leg dat weg"	Bouwt blokkentorens Kan eenvoudige instructies opvolgen Begint eenvoudige tijdconcepten te begrijpen, zoals 'nu', 'later' of 'een paar minuten'. Begint met het herkennen en sorteren van objecten op vorm en kleur. Begint met ‘doen alsof’ Wil vaak twee onverenigbare dingen tegelijk doen, bijvoorbeeld naar buiten in de regen en zijn pantoffels dragen.
Emotioneel en sociaal	Kan helpen met taken zoals het opbergen van speelgoed Is trots op wat ze hebben bereikt Herkent zichzelf in de spiegel; trekt gekke gezichten Kan de omgeving gaan verkennen als de ouder in de buurt blijft	Het ontwikkelen van zelfbewustzijn en het besef dat ze individuen zijn. Hoewel kinderen enthousiast zijn over hun ontwikkeling en vaardigheden, worstelen ze ook vaak met hun ontluikende onafhankelijkheid. Jouw kind kan het ene moment niet getroost willen worden, om het volgende moment zich aan je vast te klampen. Ze begrijpen en gebruiken het woord 'nee' als een manier om voor zichzelf op te komen. Geïnteresseerd om met andere kinderen samen te zijn, maar zullen nog niet snel samenspelen. Geïnteresseerd in het observeren en imiteren van anderen.
Taal	Kent meerdere woorden Volgt eenvoudige aanwijzingen op Vindt luisteren naar korte verhalen of liedjes leuk	Kan al veel dingen benoemen. Kan simpele, korte zinnen van twee woorden formuleren, zoals "meer drinken". Zegt de namen van bekenden. Spreek met een mix van verzonnen en bestaande woorden.
Sensorisch en motorisch	Kan helpen bij het aankleden Begint te rennen Drinkt goed uit een kopje Eet met een lepel Danst Gaat op een stoel zitten	Loopt Springt op en neer Staat op de tenen Kan lijnen en ronde vormen tekenen Gooit ballen Kan trappen beklimmen met behulp van trapleuning

Ontwikkeling kind van 3 tot 5 jaar oud

Tijdens de kleuterjaren wordt je kind steeds zelfstandiger. Zijn natuurlijke nieuwsgierigheid wordt gestimuleerd en de wereld breidt uit door nieuwe vrienden, ervaringen en omgevingen zoals de kinderopvang of kleuterschool.

Gezond gewicht kind

De meeste kinderen van 3 jaar zijn bij een gezond gewicht ongeveer 2 kg aangekomen en zijn ongeveer 7,5 cm gegroeid sinds hun tweede verjaardag. Daarnaast hebben ze een complete set melktanden.

In deze tijd raden we je aan om:

Je kind dagelijks te blijven voorlezen;
Te laten zien hoe ze eenvoudige klusjes kunnen doen.
Duidelijk en consistent te zijn met jouw verwachtingen en uit te leggen welk gedrag wel en niet kan;
De schermtijd te minimaliseren;
Je kind te helpen het probleem op te lossen wanneer emoties hoog oplopen;
Houd toezicht op je kind in buitenspeelruimtes, vooral rond water en speeltoestellen;
Je kind de keuze te geven of hij wel of niet met familieleden of vreemden wilt omgaan, respecteer hierin zijn of haar grenzen.

Schema voor kinderen van 3 tot 5 jaar

	3 jaar	4 jaar	5 jaar
Cognitief	Kan een puzzel van 3-4 delen maken Kan speelgoed gebruiken met bewegende delen zoals knoppen en hendels Kan deurklinken gebruiken Kan de bladzijde van een boek omslaan	Kan misschien tellen Kan stokfiguren tekenen Kan voorspellen wat er in een verhaal gaat gebeuren Kan eenvoudige bordspellen spelen Kan een paar kleuren, cijfers en letters benoemen	Tekent complexere "mensen" Kan 10 objecten tellen Kan letters, cijfers en eenvoudige vormen kopiëren Begrijpt de volgorde van eenvoudige processen Kan naam en adres zeggen Kan veel kleuren benoemen
Emotioneel en sociaal	Toont empathie voor huilende kinderen Toont genegenheid Begrijpt "mijn" en "de jouwe" Kan van streek raken als routines veranderen Kan zichzelf aankleden Snapt wat om de beurt gaan is	Speelt met andere kinderen Praat over wat ze wel en niet leuk vinden Doen alsof; kan moeite hebben met herkennen wat echt is en wat niet	Is zich bewust van geslacht Speelt graag met vrienden Zingt, danst en speelt acteerspelletje Schakelt tussen luisteren en tegendraads zijn Kan het verschil zien tussen verzonnen en echt
Taal	Spreekt met 2-3 zinnen per keer Kan veel dagelijkse dingen benoemen Vormt al (redelijk) begrijpelijke zinnen Begrijpt termen als "in", "aan" en "onder"	Kan praten over wat er gebeurt in de kinderopvang of op school Spreekt in zinnen Kan rijmpjes herkennen of zeggen Kan voor- en achternaam zeggen	Kan verhalen vertellen met een logische volgorde Reciteert kinderliedjes of zingt liedjes Kan letters en cijfers noemen Kan eenvoudige vragen over verhalen beantwoorden
Sensorisch en motorisch	Kan trappen op en af lopen met één voet op elke tree Loopt en springt Vangt een bal Kan van een glijbaan glijden	Kan achteruit lopen Loopt zelfverzekerd de trap op Wil met andere kinderen sporten Kan met wat hulp vloeistoffen ergens ingieten.	Kan een schaar gebruiken Kan ongeveer 10 seconden op één voet staan Kan schommelen op een schommel Maakt gebruik van het toilet

Ontwikkeling kind van 6 tot 14 jaar

Tijdens de schooljaren krijgen kinderen snel zelfstandigheid. Vrienden worden belangrijker en het zelfvertrouwen wordt op de proef gesteld door de uitdagingen die de schoolomgeving biedt. Ondanks hun snelle groei en ontwikkeling, hebben ze nog steeds jou als ouder of verzorger nodig om grenzen aan te geven en gezonde gewoontes aan te moedigen.

Enkele dingen die je kunt doen om ervoor te zorgen dat je kind gezond blijft:

Zorg voor voldoende slaap.
Zorg voor een gezond en gevarieerd dieet en geef bijvoorbeeld fruit, zoals stukjes appel, en snoepgroente mee als gezonde tussendoortjes voor je kind.
Stimuleer regelmatige lichaamsbeweging. Regelmatig bewegen of sporten is voor kinderen belangrijk, zowel voor de lichamelijke als de cognitieve ontwikkeling
Creëer rustige ruimtes om thuis te lezen en te studeren.
Beperk de schermtijd en houd online activiteiten in de gaten.
Bouw positieve familiegewoontes op en onderhoud ze.
Praat met je kind over het wel of niet geven van toestemming en het stellen van grenzen.

Ontwikkelschema voor kinderen van 6 tot 14 jaar

	6-8 jaar	9-11 jaar	12-14 jaar
Cognitief	Kan instructies voltooien met 3 of meer stappen Kan achteruit tellen Kent links en rechts Kan klokkijken	Kan gewone apparaten gebruiken, waaronder telefoons, tablets Schrijft verhalen en brieven Behoudt een langere aandacht spanne	Ontwikkelt standpunten en meningen die kunnen verschillen van de ideeën van ouders Groeiend besef dat ouders niet altijd gelijk hebben Kan beeldtaal begrijpen Het vermogen om logisch te denken verbetert, maar de prefrontale cortex is nog niet volgroeid
Emotioneel en sociaal	Werkt samen en speelt met anderen Kan met zowel jongens als meisjes spelen Bootst het gedrag van volwassenen na Voelt jaloezie Kan bescheiden zijn over lichamen	Heeft misschien een beste vriend Kan zien vanuit het perspectief van een ander Ervaart meer groepsdruk	Wordt onafhankelijker van ouders Toont humeurigheid Verhoogde behoefte aan wat privacy
Taal	Kan boeken lezen Begrijpt spraak en spreekt goed	Luistert om specifieke redenen (zoals plezier of leren) Vormt meningen op basis van wat er is gehoord Kan korte aantekeningen maken Volgt schriftelijke instructies Trekt logische conclusies op basis van lezen Kan schrijven over een idee Kan een toespraak voorbereiden en houden	Kan dingen figuurlijk omschrijven Kan de toon gebruiken om intenties over te brengen, zoals sarcasme
Sensorisch en motorisch	Kan touwtjespringen of fietsen Kan tekenen of schilderen Kan tandenpoetsen, haren kammen en basisverzorgingstaken uitvoeren Kan fysieke vaardigheden oefenen om er beter in te worden	Kan tekenen van vroege puberteit ervaren, zoals borstontwikkeling en gezichtshaargroei Verhoogde vaardigheidsniveaus in sport en fysieke activiteiten	Veel meisjes hebben hun eerste menstruatie gehad Secundaire geslachtskenmerken zoals okselhaar en stemveranderingen blijven ontwikkelen Groeispurten

Tot slot

Baby's, peuters en kinderen in (alle) schoolgaande leeftijden ontwikkelen gestaag nieuwe vaardigheden naarmate ze ouder worden. En hoewel er enorm veel groeicurves, schema’s en checklists te vinden zijn, heeft ieder kind toch echt zijn eigen tempo. Een sterke, liefdevolle band, gezonde voeding, voldoende slaap, beweging en een veilige, geborgen omgeving (thuis én op school) zullen ertoe bijdragen dat je kind zich optimaal kan ontwikkelen.

Heb je zorgen omdat je kind een mijlpaal gemist heeft of om een andere reden? Neem dan altijd contact op met je zorgverlener of het consultatiebureau.

Advies nodig over de ontwikkeling van je kind?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan