Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest

Ashwagandha gevaarlijk en onveilig?

Op 5 maart publiceerde het RIVM een nieuwsbericht waarin het gebruik van producten met de kruiden Huperzia serrata, Tabernanthe iboga of Ashwagandha wordt afgeraden. Het RIVM heeft in opdracht van het ministerie van VWS onderzoek gedaan naar de mogelijk risico’s van deze kruiden. Ashwagandha wordt nu in het kielzog van deze kruiden als (levens)gevaarlijk bestempeld. Enige context is daarom op zijn plaats.

Lees verder onder de afbeelding

Ashwagandha gevaarlijk en onveilig?

Onderwerpen in dit artikel

  • RIVM waarschuwing en statement NPN
  • Verband tussen Ashwagandha en effect op de lever
  • Risicobeoordeling van Ashwagandha
  • Ashwagandha is veilig in aanbevolen doseringen
  • De veilige status van Ashwagandha in andere EU-landen
  • ‘’Levensgevaarlijke kruiden’’, wat betekent dat?
  • Kruidensupplementen gevaarlijk? Zo beschermt de wet ons
  • Hoe doen we dat bij Vitakruid?
  • Tot slot

RIVM waarschuwing en statement NPN

RIVM raadt het gebruik van producten met de kruiden Huperzia serrata, Tabernanthe iboga of Ashwagandha af. Het nieuwsbericht van het RIVM lees je hier, de risicobeoordeling van het RIVM lees je hier.

NPN is de branchevereniging voor producenten, grondstofleveranciers, groothandelaren, importeurs en distributeurs van voedingssupplementen. Doelstelling van NPN is om de consument te kunnen voorzien in betrouwbare, wetenschappelijk onderbouwde informatie over veilig gebruik van supplementen. Naar aanleiding van het nieuwsbericht van het RIVM en de daaropvolgende berichtgeving in diverse media, kwam NPN met onderstaande veiligheidsstatement naar buiten:

“Ashwagandha is over het algemeen een veilig kruid, het is wel belangrijk alert te zijn bij gebruik van schildkliermedicijnen en antidepressiva. Gebruik het niet tijdens zwangerschap of borstvoeding. Er zijn echter zeer zeldzame gevallen bekend waarbij leverproblemen optraden tijdens het gebruik van Ashwagandha. Er is nog geen wetenschappelijk verband gelegd tussen Ashwagandha en het effect op de lever. Het is nog onduidelijk of de gemelde gevallen direct gerelateerd zijn aan Ashwagandha of dat er andere factoren in het spel waren, zoals gebruik van andere middelen, medicijngebruik of een ziekte. Op dit moment lijkt een van de mogelijkheden dat het gaat om een overgevoeligheid voor Ashwagandha die in zeer zeldzame gevallen voorkomt. Voor de meeste mensen is Ashwagandha veilig te gebruiken.”

In de risicobeoordeling van Ashwagandha concludeert het RIVM dat het gebruik van Ashwagandha mogelijk kan leiden tot nadelige effecten zoals leverschade, schildklierproblemen en onderdrukking van het bijniersysteem bij gevoelige personen. Er wordt ook geconcludeerd dat het onbekend is welke personen gevoelig zijn. Hieronder gaan we in op de basis voor de risicobeoordeling en het nieuwsbericht.

Verband tussen Ashwagandha en effect op de lever

Waar is de risicobeoordeling dan op gebaseerd? Er zijn zeldzame gevallen bekend waarbij leverproblemen optraden tijdens het gebruik van Ashwagandha. Er is echter nog geen wetenschappelijk verband gelegd tussen Ashwagandha en het effect op de lever. Daarbij is het nog onduidelijk of de gemelde gevallen direct gerelateerd zijn aan Ashwagandha of dat er andere factoren in het spel waren, zoals gebruik van andere middelen, medicijngebruik of een medische aandoening. Op dit moment lijkt een van de mogelijkheden dat het gaat om een overgevoeligheid voor Ashwagandha die in zeldzame gevallen voorkomt.

Bij het bijwerkingencentrum Lareb zijn de afgelopen 23 jaar vier meldingen over Ashwagandha binnengekomen. Bij gebruik in combinatie met medicijnen, medische aandoening of een overgevoeligheid voor Ashwagandha zouden er mogelijk complicaties kunnen optreden. Bij afwezigheid van deze factoren is Ashwagandha veilig te gebruiken.

Risicobeoordeling van Ashwagandha

In de risico beoordeling van Ashwagandha concludeert het RIVM dat het gebruik van het kruid mogelijk kan leiden tot nadelige effecten zoals leverschade, schildklierproblemen en onderdrukking van het bijniersysteem. Hierbij wordt expliciet gemeld dat dit alleen geldt voor gevoelige personen. De conclusie luidt dat het onbekend is welke personen gevoelig zijn. Deze conclusie is gebaseerd op 9 casus rapporten.1

Vanwege de gebrekkige wetenschappelijke onderbouwing is NPN van mening dat hier niet actief voor gewaarschuwd hoeft te worden. We zetten hieronder uiteen waar de risicobeoordeling op gebaseerd is.

Ashwagandha is veilig in aanbevolen doseringen

Vorig jaar ontving de NPN signalen dat Ashwagandha mogelijk kan leiden tot leverschade. Naar aanleiding hiervan is er onderzocht of een waarschuwing noodzakelijk is. In de literatuur zijn 7 casussen te vinden waarbij leverproblemen optraden na gebruik van Ashwagandha. Het aantal gemelde bijwerkingen is nihil. Gezien er onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing beschikbaar is stelt NPN dat het niet nodig is om hiervoor actief te waarschuwen.  

Het gebruik van Ashwagandha is meestal veilig in aanbevolen doseringen, ook bij langdurig gebruik. Vanwege het ontbreken van klinisch onderzoek naar het gebruik tijdens de zwangerschap raden we dit uit voorzorg af, zoals bij de meeste kruidensupplementen.

Daarnaast is het verstandig om bij problemen met de lever of schildklier de dosering te overleggen met een arts. Er zijn namelijk sporadische gevallen bekend waarbij het kruid invloed had op het schildklierhormoon.

De veilige status van Ashwagandha in andere EU-landen

Ashwagandha staat op de positieve lijst van diverse EU-lidstaten en is veilig bevonden in aanbevolen doseringen. De positieve lijst verwijst naar een lijst van stoffen die als veilig worden beschouwd voor gebruik in voedingssupplementen of als ingrediënt in voedingsmiddelen binnen de Europese Unie. De goedkeuring op deze lijst geeft aan dat wetenschappelijk onderzoek en beoordelingen hebben aangetoond dat Ashwagandha geen significante gezondheidsrisico's oplevert bij gebruik binnen vastgestelde grenzen.

‘’Levensgevaarlijke kruiden’’, wat betekent dat?

De kruiden Huperzia serrata en Tabernanthe iboga, waar het RIVM in het nieuwsbericht voor waarschuwt, zijn niet opgenomen in de Novel Food Database. Vitakruid maakt geen gebruik van deze kruiden. De term novel food verwijst naar voedingsstoffen die als nieuw of innovatief worden beschouwd en daarom aan specifieke goedkeuringsprocedures moeten voldoen voordat ze op de markt kunnen worden gebracht en geconsumeerd. Deze goedkeuringsprocedures zijn bedoeld om de veiligheid en conformiteit van nieuwe voedingsstoffen te waarborgen voordat ze breed beschikbaar worden gesteld aan consumenten, bijvoorbeeld als supplement.

Huperzia serrata kan voorkomen in supplementen voor het brein en in pre-workouts. Er zijn aanwijzingen dat er in sommige gevallen acute bijwerkingen kunnen optreden. Het kruid Tabernanthe iboga komt nauwelijks voor in supplementen. Het wordt traditioneel gebruikt als geestverruimend middel. Een voedingssupplement neem je om je gezondheid te ondersteunen en niet om je geest te verruimen of om een aandoening te genezen. Tabernanthe iboga is daarom niet geschikt om als voedingssupplement te gebruiken. Belangrijk om te vermelden; de in de media genoemde sterfgevallen hebben betrekking op Tabernanthe iboga, niet op Ashwagandha. 

Kruidensupplementen gevaarlijk? Zo beschermt de wet ons

Fabrikanten van voedingssupplementen moeten zich in Nederland aan strikte normen voor productie en etikettering houden. Voordat ze de schappen bereiken, kun je er dus vanuit gaan dat ze zijn beoordeeld op ingrediënten en doseringen, en dat wat op het etiket staat, rijmt met de inhoud.

Onder deze strenge normen vallen ook de kruiden die in supplementen aanwezig zijn. Autoriteiten op het gebied van voedselveiligheid beoordelen deze zodat je niet zomaar een verboden kruid inneemt. De wet heeft daarentegen ook de inzet van de consument nodig. Het is aan jou om supplementen van betrouwbare aanbieders te kiezen die passen bij je leefstijl en binnen de dagelijks aanbevolen hoeveelheden blijven.

Hoe doen we dat bij Vitakruid?

Vitakruid gaat een aantal stappen verder dan de wet haar voorschrijft om de veiligheid te borgen. Wij hanteren zorgvuldig opgebouwde samenstellingen en doseringen die ruim binnen veilige grenzen blijven. Bovendien voorzien we onze producten van een gebruiksadvies op het etiket om veiligheid te garanderen.

Ons doel is het bieden van kwalitatieve producten en persoonlijk advies, zodat iedereen veilig en effectief de gezondheidsvoordelen van een voedingssupplement kan ervaren. Zo is ons kwaliteitsmanagementsysteem ISO22000:2018 gecertificeerd. Deze internationale voedselveiligheidsnorm houdt niet alleen in dat ons hele team betrokken is bij de waarborging van kwaliteit, maar ook dat we een uitvoerig controlemechanisme hebben ontwikkeld voor de borging en zorgvuldigheid van onze leveranciers. De fabrikanten waar we mee samenwerken zijn GMP Pharma (Good Manufacturing Practice) of FSSC 22000 gecertificeerd. Deze fabrikanten bevinden zich in Nederland en opereren dus onder strenge Nederlandse- en Europese wet- en regelgeving.     

Over Ashwagandha KSM-66®

In ons Ashwagandha supplement gebruiken we Ashwagandha KSM-66®  welke het wetenschappelijk onderbouwde KSM-66® extract bevat. Deze vorm is veilig en werkzaam bevonden in maar liefst 24 klinische onderzoeken. Het heeft daarnaast verschillende prijzen gewonnen zoals de Innovative Ingredient of the Year Award, Best Botanical Ingredient Award en de Frost & Sullivan Award.

Het gebruik van Ashwagandha KSM-66® is veilig in aanbevolen doseringen, ook bij langdurig gebruik. Hoewel het kruid dus over het algemeen zeer goed getolereerd wordt, zijn er sporadische gevallen bekend waarin bijwerkingen ontstonden.

Tot slot

De Europese en Nederlandse wet stelt veel eisen aan de kwaliteit en veiligheid van voedingssupplementen. Daarnaast moet iedere aanbieder volgens de wet een uitgebreid voedselveiligheidsplan maken om ervoor te zorgen dat hun producten veilig worden geproduceerd. Lees altijd het etiket van een voedingssupplement. Hier staat in welke situatie (bijvoorbeeld in combinatie met medicatie) je het supplement beter niet kunt gebruiken. Daarnaast is het van belang om de aanbevolen dosering niet te overschrijden.

Is Ashwagandha een gevaarlijk kruid? Op dit moment lijkt een van de mogelijkheden dat het gaat om een overgevoeligheid voor Ashwagandha die in zeer zeldzame gevallen voorkomt. Voor de meeste mensen is Ashwagandha veilig te gebruiken.

Advies nodig over Ashwagandha?
Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.
Vraag gratis advies aan
Britt

Britt

Productadviseur

Referenties
  1. RIVM. (2024). Risk assessment of herbal preparations containing Withania somnifera (Ashwagandha).