Activity trackers en gezondheidsapps: helpen ze je echt?

Welke activity trackers en gezondheidsapps gebruiken we?

Een activity tracker wordt vaak gebruikt om fysieke activiteit zoals aantal stappen, hartslag en slaap te meten. Deze gegevens worden opgeslagen en zijn beschikbaar voor verdere analyse. Veel activity trackers zijn wearables, zoals horloges voor om je pols of banden die je om je middel draagt. Maar er zijn ook veel gezondheidsapps voor smartphones die geen extra apparaten vereisen.

Bijna iedereen gebruikt tegenwoordig wel een vorm van een activity tracker, zo houdt eigenlijk elke smartphone minstens je stappen bij. Welke activity trackers zien we tegenwoordig nog meer?

• Stappenteller app: houdt je stappen bij, vaak zonder dat er een specifieke app voor nodig is.
• Hardloop app: biedt hardloopschema's op basis van je fitheid en niveau, waarbij snelheid, afstand en tijd worden geregistreerd. Ook sturen ze soms meldingen om je te motiveren en te herinneren aan je volgende workout.
• Meditatie app: begeleidt je met ingesproken audio of achtergrondgeluiden tijdens meditatie- of ademhalingsoefeningen.
• Calorieën app: registreert voedingsmiddelen en geeft een overzicht van calorieën, eiwitten, vetten en andere voedingswaarden. Een veelgebruikte app om calorieën te tellen is bijvoorbeeld Mijn Eetmeter van het Voedingscentrum.
• Slimme horloges: naast het tellen van je stappen, meten ze ook je hartslag, slaap en soms zelfs de zuurstofsaturatie in je bloed. Met uitgebreide functies zoals verschillende sportactiviteiten en koppelingen met andere apparaten, zijn ze de hele dag betrokken bij je activiteiten.
• Slaap app: analyseert je slaapgedrag, inclusief slaapduur en -kwaliteit. Soms maken ze geluidsopnames zodat je terug kunt luisteren of je snurkt of misschien praat tijdens je slaap.

Veel mensen kiezen voor deze trackers en apps om meer grip te krijgen op hun gezondheid. Daarnaast zorgt het bijhouden ook voor een stukje controle bij het nastreven van bepaalde doelen. Het is natuurlijk fijn dat we technologie kunnen inzetten om onze doelen na te streven, maar wat weten we eigenlijk over de effectiviteit en betrouwbaarheid ervan?

Wat maakt activity trackers nuttig in je dagelijks leven?

Het gebruik van een activity tracker of gezondheidsapp is niet voor niets zo populair, dus een aantal ‘voelbare’ voordelen hebben ze zeker.

Je houdt je activiteit bij zonder daar iets voor te doen

Je draagt alleen het horloge of zorgt dat de app actief is, en het meten gaat vanzelf. Terwijl je werkt, je huis schoonmaakt of een rondje wandelt met de hond, werken activity trackers op de achtergrond en registreren ze je activiteit. Dus ook als je een druk leven hebt, is dit interessant. Als je gaat sporten kun je nog even selecteren wat voor sport je precies gaat beoefenen om nog nauwkeuriger te meten. Deze toegankelijkheid is precies wat het leuker maakt om inzicht te verkrijgen in je fysieke activiteit.

Het kan extra motivatie geven

Een dagelijkse herinnering aan je activiteit, een melding als je lang stilzit of het zien van je energieverbruik in cijfers: het kan net dat extra zetje zijn dat je nodig hebt om actief te blijven. Zie je bijvoorbeeld aan het einde van de dag dat je nog maar een paar honderd stappen hoeft te zetten, dan stimuleert dat om toch je dagelijkse doel te behalen.

Het geeft inzicht in je gewoontes

Aan de hand van de verzamelde data krijg je na verloop van tijd inzicht in patronen die je anders misschien over het hoofd zou zien. Zo kan je bijvoorbeeld ontdekken dat je slaap minder goed is dan je dacht, je rusthartslag al enige tijd hoger ligt of je eetgewoontes in het weekend je inzet van doordeweeks tenietdoen. Aan de hand van deze inzichten kun je veranderingen doorvoeren die je gezondheid ondersteunen.

Je kunt gerichter doelen stellen

Als je weet hoe je slaapt, wat je precies aan voeding binnenkrijgt of hoeveel je op een dag beweegt, weet je ook waar ruimte voor verbetering is. Misschien verbrand je minder calorieën dan je dacht of krijg je toch niet voldoende eiwitten binnen. Deze inzichten kunnen helpen om persoonlijke doelen te stellen en vervolgens je vooruitgang nauwkeuriger bij te houden.

Wil jij weten hoeveel koolhydraten, eiwitten en vetten je moet binnenkrijgen? Bereken het eenvoudig met onze calorie calculator.

Is er een keerzijde aan het gebruik van een activity tracker?

Ondanks dat je een activity tracker of gezondheidsapp als een geweldige aanvulling kunt zien, zijn er ook (mogelijke) nadelen om rekening mee te houden.

Privacygevoelig

Door middel van apparaat synchronisatie, bluetooth en opslag in clouds delen we allerlei gegevens. Van je real-time locatie, trainingsroutes en slaaproutine tot mogelijk zelfs je woonadres. Maar misschien ook medische gegevens die je normaal in vertrouwen met een arts deelt. Hoewel we deze draadloze technologie als veilig mogen beschouwen, komen ze altijd met een beveiligingsrisico. Daarnaast delen sommige apps gegevens met derden, die bijvoorbeeld waardevol zijn voor verzekeraars en adverteerders.¹

Wisselende nauwkeurigheid

Ondanks dat activity trackers steeds nauwkeuriger worden door vooruitgang in technologie, kan de betrouwbaarheid ervan erg variëren. Zowel tussen verschillende merken als de technologie die ze gebruiken. Als het gaat om energieverbruik, liet een studie uit 2022 zien dat eigenlijk alle onderzochte activity trackers ondermaats presteren. Het aantal stappen dat geteld wordt is vaak wel accuraat, behalve als je in de categorie chronische zieken valt. Omdat de technologie vaak gebaseerd is op fitte mensen, kunnen je stappen bijvoorbeeld te langzaam of onnauwkeurig zijn voor de sensoren om goed te detecteren.^2,3

Effect op je mentale welzijn en obsessief gedrag

Continu je horloge checken of elke gram voeding noteren in je app, het kent ook een schaduwkant. Het gebruik van een activity tracker of gezondheidsapp kan bij sommige mensen angst en stress veroorzaken, wat kan leiden tot een verhoogde behoefte aan controle en obsessief gedrag.⁴ Zo vertoonden studenten die gebruikmaakten van deze technologie tijdens een eerdere studie al hogere niveaus van eetbezorgdheid en dieetbeperkingen, wat risicofactoren zijn voor eetstoornissen.⁵

Onderzoek: relevante gezondheidswinst met een activity tracker

Tijdens een uitgebreide studie waarin bijna 164.000 deelnemers uit verschillende groepen werden meegenomen, zagen onderzoekers toch ook klinisch relevante gezondheidsvoordelen van activity trackers als wearables. Zo zetten de deelnemers dagelijks 1800 extra stappen, wandelden ze 40 minuten meer, en was er een gemiddelde gewichtsafname van 1 kg.⁶ Met andere woorden, deze voordelen zijn volgens de wetenschappers van eerdergenoemde studie van voldoende betekenis om een verschil te maken voor onze dagelijkse welzijn.⁶

Tot slot: een activity tracker, ja of nee?

Afhankelijk van hoe je ermee omgaat, kan een activity tracker of gezondheidsapp je echt helpen. Ze bieden je motivatie, geven inzicht in je gewoontes en kunnen een relatief betrouwbaar hulpmiddel zijn voor je gezondheid. Merk je echter dat je er stress van krijgt of je onrustig voelt als je even niet op je horloge kunt kijken, dan is het verstandig om het gebruik van deze technologie te evalueren. Gebruik je het nog steeds om de juiste redenen? Bieden ze je nog wel ondersteuning? Wees eerlijk naar jezelf en neem zo nodig even afstand.

Kortom, zolang jij de controle houdt en niet andersom, kan een activity tracker of gezondheidsapp absoluut bijdragen aan een gezonder leven. Alhoewel het geen kwaad kan om je er wat bewuster van te zijn met wie je je gegevens deelt.

Meer advies nodig over een gezonde leefstijl?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur