Stoppen met alcohol: 8 voordelen voor je lichaam en geest

Wat is alcohol?

Alcohol is een stof die ontstaat bij de omzetting van koolhydraten tijdens het gisten of fermenteren van granen of fruit voor het produceren van bier of wijn. Bij sterke dranken als jenever en whisky wordt alcohol geconcentreerd door middel van verhitting, ook wel destilleren genoemd. Het alcoholpercentage verschilt per type drank: bier bevat 4 procent, wijn 10 procent en sterke dranken of likeuren meer dan 15 procent alcohol.

In alcoholische dranken zitten veel calorieën verstopt. Eén gram alcohol is al goed voor 7 calorieën. Bovendien bevatten alcoholische dranken geen voedingsstoffen voor het optimaal functioneren van ons lichaam.

Wat zijn de effecten van alcohol?

Bijna 80 procent van de Nederlandse bevolking drinkt af en toe alcohol.¹ Het hoort bij sociale gelegenheden zoals een feest, borrel of diner. Maar hoe onschuldig is dat?

De eerste effecten van alcohol merk je al vrij snel. Je ademhaling en hartslag versnellen, en de bloedvaten in je huid verwijden. Dit zie je aan de rode blosjes die in het gezicht ontstaan. Je ervaart een ontspannen en plezierig gevoel, maar je reactie- en beslissingsvermogen verminderen ook. Dit komt door verandering in de overdracht van prikkels in de hersenen waarbij verschillende neurotransmitters een rol spelen.

Daarnaast gaat het lichaam hard aan het werk om alcohol af te breken:

• Dit proces begint in de maag en dunne darm. Vanuit de dunne darm wordt alcohol in het bloed opgenomen. Bij een lege maag versnelt dit proces.
• Het bloed voert alcohol naar de lever, het orgaan dat grotendeels verantwoordelijk is voor het afbreken van alcohol. Hierbij ontstaat de schadelijke stof aceetaldehyde wat door middel van leverenzymen omgezet wordt in het onschuldige acetaat.
• Wat de lever niet kan afbreken wordt over het vocht in het lichaam verdeeld en via je zweet, adem en urine uitgescheiden.

De kater komt later

Het afbreken van één glas alcohol neemt zo'n anderhalf uur in beslag. Hoe lang precies hangt af van persoonlijke kenmerken als leeftijd, lichaamsbouw en geslacht. Als de lever overbelast raakt en de alcohol niet goed afbreekt, hopen afvalstoffen zich op in het lichaam. Dit geeft de volgende dag klachten als hoofdpijn, vermoeidheid, misselijkheid en uitdroging wat ook wel een 'kater' wordt genoemd.²

Wil je weten wat helpt tegen een kater? Lees dan ons blog met 5 anti kater tips.

Gezondheidsrisico's van alcohol

Aan het drinken van alcohol kleven een aantal gezondheidsrisico's:^3,4

• Nadelige effecten op de hersenen, slokdarm, maag, darmen, longen en lever. Bij overbelasting van de lever wordt aceetaldehyde minder goed afgebroken. Dit kan lichaamscellen beschadigen.
• Een grotere kans op overgewicht en meer buikvet wat ongunstig is voor hart- en bloedvaten en de regulering van de bloedsuikerspiegel.
• Een verminderde vruchtbaarheid bij mannen en vrouwen.
• Het is schadelijk voor het (ongeboren) kind tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding. Het advies is om minstens 3 uur na één glas alcohol te wachten met het geven van borstvoeding.
• Een groter risico op verkeersongelukken en letsel. Stap daarom nooit onder invloed achter het stuur.
• Het droogt je lichaam uit doordat je vaker moet plassen en meer vocht verliest.

Lees ook onze tips over detoxen van alcohol.

Minderen of stoppen met alcohol?

Er wordt soms beweerd dat één glas alcohol per dag positieve effecten kan hebben op hart en bloedvaten, maar de wetenschappelijke bevindingen hierover zijn gemengd. Wat ons betreft leveren de juiste voedingskeuzes en een gezonde leefstijl meer voordelen op. Bovendien weegt het mogelijke voordeel van alcohol op hart en bloedbaten niet op tegen de vele nadelen ervan.

8 voordelen van stoppen met alcohol

Naast het verkleinen van bepaalde gezondheidsrisico's heeft stoppen met alcohol drinken ook de volgende voordelen voor je lichaam en geest:

1. Zorgt voor een betere nachtrust

Hoewel het kalmerende effect van alcohol ervoor zorgt dat je sneller in slaap valt, komt het de kwaliteit van je slaap niet ten goede.⁵ Het zorgt voor een vertraagde en verkorte REM-slaap wat leidt tot een kortere slaapduur en vaker wakker worden tijdens de nacht.⁶ Daarnaast heeft alcohol mogelijk een nadelige invloed op de productie van melatonine en het groeihormoon (GH), hormonen die een grote rol spelen in het circadiaans ritme.^7,8

In ons eerder geschreven blog lees je meer over wat REM-slaap is en hoe deze te verbeteren.

2. Verbetert je mentale welzijn

Alcohol kan gevoelens van somberheid en angst versterken. Het stoppen met alcohol zorgt dan ook voor een verbetering van het mentale welzijn.⁹ Bovendien zorgt een betere nachtrust voor mentaal herstel. Tijdens de REM-slaap vindt er verwerking van informatie en emoties plaats die je eerder op de dag hebt meegemaakt.¹⁰

3. Zorgt voor meer energie

In het begin voel je nog wat moe na stoppen met alcohol. Het lichaam heeft tijd nodig om te herstellen. Er vindt weer meer aanmaak van rode bloedcellen plaats zodat zuurstof makkelijker door je lichaam circuleert. Ook neemt je lichaam voedingsstoffen als vitaminen en mineralen weer beter op. Je krijgt hierdoor meer energie en voelt je fitter.

4. Verbetert concentratie en geheugen

De REM-slaap speelt ook een grote rol in het faciliteren van het geheugen.¹¹ Wanneer je slaapkwaliteit verbetert na het stoppen met alcohol merk je dat ook aan je concentratievermogen en je geheugen.

5. Ondersteunt een gezond gewicht

Alcohol bevat aardig wat calorieën en verzadigd niet voldoende waardoor je naast het drinken hetzelfde blijft eten of zelfs meer. Zo is de kans groot dat je meer calorieën consumeert dan je nodig hebt. Het stoppen met alcohol kan daarom bijdragen aan gewichtsverlies.

6. Positief effect op je weerstand

Het gebruik van alcohol onderdrukt de werking van ons immuunsysteem waardoor we minder goed beschermd zijn tegen ongewenste indringers.² Wanneer we geen alcohol drinken zijn we beter beschermd hiertegen.

7. Beter herstel na sporten

Alcohol drinken na de training is geen goed idee. Tijdens het sporten verlies je veel vocht en dit moet weer aangevuld worden. Alcohol hydrateert niet en droogt het lichaam juist uit. Daarnaast heeft alcohol mogelijk invloed op de aanmaak van hormonen en eiwitten, en op de doorbloeding van de spieren. Stoppen met alcohol betekent een beter spierherstel na het sporten.¹²

Lees ook ons artikel over wat je het beste kunt eten na het sporten.

8. Laat je huid weer stralen

Het uitdrogende effect van alcohol op het lichaam zie je ook terug in je huid. Deze wordt namelijk doffer en droger, en rimpels worden sneller zichtbaar. Ook kan alcohol bepaalde huidproblemen verergeren.¹³

Vind inspiratie voor de beste anti-aging voeding of kijk naar onze tips voor huidverjonging.

Hoe stoppen met alcohol?

Niet voor niets is Dry January elk jaar weer populair. Maar je kunt natuurlijk op elk moment minderen of stoppen met alcohol. Heb je hierbij hulp of stoppen met drinken tips nodig gebruik dan bijvoorbeeld de Maxx app of doe mee met een challenge van IkPas. In de Maxx app houd je je alcoholgebruik bij, stel je persoonlijke doelen op en krijg je ondersteuning bij moeilijke momenten.

Gezien het toenemende alcoholvrije schap in de supermarkt en de vele recepten voor mocktails (alcoholvrije cocktails) die je om de oren vliegen, is het tegenwoordig eenvoudig om alcoholvrij te drinken. Nog beter voor je gezondheid is het upgraden van je water met fruit, schijfjes komkommer en citroen of limoen, en kruiden als munt en rozemarijn.

Tot slot

Stoppen met alcohol drinken kan een goede aanvulling zijn op een gezonde leefstijl. Het brengt vele voordelen met zich mee voor je lichaam en geest waaronder een betere nachtrust, meer energie en een stralende huid. Dat is een mooi gegeven om, uiteraard met een non-alcoholische drank, op te proosten!

Advies nodig over alcohol?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur