Komkommerkruid eten? Alles over de bernagie plant

De Borago officinalis, zoals we de plant in het Latijns ook wel noemen, kent zijn oorsprong in het Middellandse Zeegebied. In de volksmond wordt de plant ook wel komkommerkruid genoemd, omdat de vruchten naar komkommer smaken. Heerlijk in een salade dus, maar ook nog eens gezond. Het kruid stond namelijk bij de oude Grieken al bekend om gezondheidsbevorderende werkingen.

Wat is komkommerkruid?

Komkommerkruid, komkommerbloem, borage, bernage of bernagie, allemaal verschillende benamingen voor de plant Borago officinalis. Ook zijn er in de geschiedenis verschillende duidingen rondom dit kruid ontstaan, zoals ‘kruid der blijheid’, of de ‘brenger van blijdschap’. Dit hangt samen met de gezondheidsbevorderende werking die aan het plantje werd toegeschreven binnen de traditionele geneeskunde. Dat zie je ook terug in de officiële Latijnse benaming: het woord ‘officinalis’ geeft een geneeskundige werking aan. Maar hoe ziet dit plantje er eigenlijk uit? 

Komkommerkruid herkennen

De bernagie vind je veelal terug in het wild, maar de plant is ook populair in kruidentuinen. In Europa vind je het gewas vooral rondom de Middellandse Zee en in Midden Europa. Daarnaast groeit de plant ook in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Je herkent het kruid vrij gemakkelijk met haar opvallende felblauwe bloemen. In de bloem vind je een witgekleurd hart, waarin de plant stuifmeel produceert. 

De bernagie zelf wordt doorgaans zo’n 45 tot 90 cm groot en heeft lange, puntige en ovaalvormige bladeren. Daarnaast is hij vooral goed te herkennen aan het harige uiterlijk: de gehele plant is namelijk bedekt met korte haren. De kiemplantjes lijken erg op die van de komkommer, waar ook de bijnaam komkommerplant of komkommerbloem deels aan te danken is, naast de komkommerachtige smaak.

Komkommerkruid eten

Dat verklaart dan ook meteen waarom we de plant graag in gerechten verwerken: de frisse, komkommerachtige smaak is een toevoeging aan salades, desserts en fruitsappen. De bloemen worden vaak gebruikt als garnering, bijvoorbeeld door de bloem te suikeren of in te vriezen in ijsblokjes. Ideaal voor een fris, zomers drankje! 

Niet alleen de bloemen, maar ook de bladen van komkommerkruid kun je eten. Dat kan gewoon rauw, net zoals sla. In die zin kun je de bladen gebruiken als groente. Daarnaast kun je met de felblauwe bloemen ook azijn of siroop kleuren. 

Hoog gehalte aan omega 6 verzuren (GLA) 

Het belangrijkste nutriënt wat het komkommerkruid zo populair maakt is het opvallend hoge gehalte gamma-linoleenzuur (GLA). Sterker nog: deze plant heeft het hoogste percentage GLA van alle oliehoudende gewassen.¹ Daarom persen we de zaden van de bernagie doorgaans om de olie te winnen.^2,4  

Bernagie gevaarlijk?

Daarbij willen we meteen een belangrijk misverstand de wereld uit helpen. Er bestaan nogal eens twijfels over de veiligheid van bernagie. Het kruid bevat namelijk bepaalde gifstoffen die planten aanmaken om zichzelf te beschermen tegen vijanden. Echter is uit onderzoek naar voren gekomen dat deze hoeveelheden dusdanig laag zijn dat het geen gevaar vormt voor consumptie.⁸ Meer lezen over de veiligheid van bernagie? Bekijk dan dit blog.

De gezondheidsbevorderende werking van bernagie 

De werking van het kruid schrijven we dus voornamelijk toe aan het omega 6-verzuur GLA. Zo is bernagie olie goed voor de vochtbalans, wat samenhangt met verschillende processen in het lichaam.³  De olie heeft namelijk een positief effect op de huid en gaat droogheid en jeuk tegen. Als je te weinig vetzuren binnenkrijgt, kun je dat merken aan je huid.⁴ De gezondheid van de huid hangt op veel manieren samen met de voedingsmiddelen die je binnenkrijgt. Meer lezen? Klik dan hier.

Goed voor de vochtbalans en hormoonhuishouding

Daarnaast is het ook goed voor de urinewegen en kan het zelfs helpen bij droge ogen.⁷ Ideaal voor mensen die lenzen dragen dus. Verder kan het omega 6 vetzuur ook een positieve invloed hebben op de hormoonhuishouding. Het lichaam zet het namelijk om in twee hormoonachtige stoffen: prostaglandinen 1 en 3. Hierdoor gebruikt men het komkommerkruid ook wel bij ongemakken rondom de menstruatie of de overgang.⁵ 

Bij de Grieken stond het komkommerkruid vooral bekend om de opbeurende werking. Daarnaast werd het vroeger vaak ook ingezet voor de luchtwegen, bijvoorbeeld bij hoesten.⁶ Zo maakten ze vaak thee met de bloemen. Vijf tot acht bloemen in je kopje kokend water zouden al voor verlichting zorgen. 

Tot slot

Het komkommerkruid is dus niet alleen een opvallende verschijning met zijn harige uiterlijk en felblauwe bloemen. Ook is het een frisse verrijking van een maaltijd en een natuurlijk middel uit de traditionele geneeskunde. Het is één van de meest rijke plantensoorten aan het omega 6 vetzuur GLA, wat ook de reden is voor de populariteit van de plant. Dit is namelijk o.a. goed voor de vochtbalans, de urinewegen en de hormoonhuishouding. Wil je dus optimaal gebruikmaken van het komkommerkruid? Maak dan eens een zomers drankje met de bloemen of gebruik de bladen in een verfrissende salade! Meer lezen over borage olie? Bekijk dan dit blog!

Heb je na het lezen van deze blog toch nog vragen? Onze orthomoleculaire therapeuten geven je graag gratis advies op maat.

Advies nodig over komkommerkruid?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur