Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest
Waar een aantal jaren geleden vet de grote boosdoener was, is er vandaag de dag een nieuwe zondebok: koolhydraten. Boze tongen stellen dat je er ziek, zwak en misselijk van wordt; het is dé grootste vijand in de voedingswereld!
Lees verder onder de afbeelding
Koolhydraatrijke producten – zoals de aardappel – hebben daardoor een ongezond imago en men eet het weinig of niet. De hamvraag is natuurlijk of dit allemaal wel klopt. Want hoeveel koolhydraten bevat aardappel? En wat is verder de voedingswaarde? Is een zoete aardappel gezonder? In dit artikel lees je alles zodat je zelf een weloverwogen keuze kunt maken.
De aardappel is een knol die onder de grond groeit en rijk is aan tal van voedingsstoffen. Zo bevat de aardappel allereerst koolhydraten en dan met name in de vorm van zetmeel. Dit noemen we langzame koolhydraten ook wel de gezonde variant genoemd.
Dit komt omdat ze ons lichaam geleidelijk energie geven en dat zorgt voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Dit levert voordelen op voor bloedvaten, humeur en concentratie. Ook bevat de aardappel veel voedingsvezels en dan met name in de schil. Deze voedingsstoffen helpen bij een gezonde darmwerking en zijn daardoor essentieel voor een optimale gezondheid. Nemen we de aardappel verder onder de loep dan valt te concluderen dat het een bron is van vitamine C. Dit is opvallend, want normaliter komt deze vitamine vooral voor in groente en fruit!
Daarnaast geeft de aardappel ons B-vitamines (zoals vitamine B6), de mineralen kalium, calcium, fosfor en wat bioactieve stoffen. Al deze vitamines en mineralen spelen dan weer een rol bij een gezonde weerstand, de vochtbalans, bloeddruk en onderhoud van botten en gebit.1,2 Een eerder geschreven artikel geeft informatie over langzame koolhydraten.
Benieuwd of je te veel kalium kunt binnenkrijgen bij het eten van aardappel? Lees dan ons blog Kalium waarde te hoog: symptomen en oorzaken.
De hoeveelheid koolhydraten in aardappels is niet overal hetzelfde wat als grootste oorzaak heeft dat aardappels bewerkt en verwerkt zijn in voedingsmiddelen. Om je een beeld te geven hiervan zie je hier de verschillen:
Soort aardappel | Koolhydraten per 100 gram |
---|---|
Aardappel (gekookt) | 18 gram |
Aardappel (zoet) | 21 gram |
Aardappel (eigenheimer) | 16 gram |
Aardappelpuree (uit een zakje) bereid met melk | 16,5 gram |
Aardappelpuree (zelfgemaakt) bereid met melk | 14 gram |
Aardappelpuree (zelfgemaakt) bereid met water | 12 gram |
Aardappelschijfjes (uit diepvries, gefrituurd) | 28 gram |
Aardappelschijfjes (uit koelvak) | 18 gram |
Aardappelkroketjes (gefrituurd) | 28 gram |
Aardappelkrieltjes (uit koelvak) | 18 gram |
Patates frites (uit diepvries) | 38 gram |
Gnocchi | 34 gram |
Zoals je ziet kunnen de hoeveelheid koolhydraten per (bewerkt) product erg verschillen. Neem deze lijst in ogenschouw wanneer je jouw inname aan koolhydraten wilt beperken.3
Dat aardappels als dikmakers bekend staan is volstrekt maar dan ook volstrekt onjuist. Oké, het klopt, aardappels frituren of overgieten met een lading vette saus levert veel calorieën. Maar een onbewerkte aardappel bevat relatief juist weinig calorieën en koolhydraten. Laat je dus niet leiden door verhalen die anders beweren, vermijd de aardappel om die reden dan ook niet. De kans dat het eten van aardappels zorgt voor een overschot aan calorieën – en daarmee gewichtstoename - is erg klein.
Het is je vast niet ontgaan: de zoete aardappel is razend populair. Deze exotische en oranje soort – ook wel bataat genoemd - heeft een vaste plek op ons menu gekregen. Er zijn hierbij ook geluiden dat deze variant een stuk gezonder en daardoor beter is. Is dat waar? Is de zoete aardappel beter dan de gewone aardappel? Bekijk onderstaande tabel voor de verschillen.
Soort | Aardappel (gekookt) | Aardappel (zoet) |
---|---|---|
Calorieën (kcal) | 94 | 81 |
Koolhydraten (gram) | 16,8 | 20,5 |
Eiwitten (gram) | 2 | 1,1 |
Vezels (gram) | 1,8 | 2,3 |
Vitamine C (gram) | 7 | 17 |
Natrium (mg) | 3 | 32 |
Calcium (mg) | 7 | 23 |
Magnesium (mg) | 21 | 45 |
Kalium (mg) | 45 | 21 |
Glycemische index (gi) | 60 | 20 |
Je ziet dat tussen beide soorten best wat verschillen te bespeuren zijn. Waar de zoete variant bepaalde voedingsstoffen meer heeft, heeft de gewone dat ook. Er zitten zelfs iets meer koolhydraten in zoete aardappel, maar dit zijn wederom de gezondere, langzame koolhydraten. Daardoor kun je niet stellen dat de ene aardappel beter is dan de andere; beide hebben een functie binnen een gezond voedingspatroon.
Er komt dan ook geen winnaar uit de strijd, kies vooral de soort die jij het lekkerst vindt. Uiteindelijk blijft variëren wel het gezondste, zeker ook in de manier hoe je de aardappels klaarmaakt. Zo is bijvoorbeeld een gekookte aardappel gezonder dan gefrituurd. Wel voegen we hier nog aan toe dat jouw gezondheid niet wordt bepaald door een enkel voedingsmiddel. Alle keuzes die je in het geheel maakt zijn doorslaggevend; het geheel is meer dan de som der delen!4,5,6
De aardappel is zonder aarzeling een knol te noemen met een buitengewoon gezond karakter. Het eten van deze knol verschaft je lichaam goede koolhydraten en tal van voedingsstoffen zoals o.a. vezels. Je doet je gezondheid dan ook een groot plezier om ze regelmatig op het menu te zetten. Let wel op groene plekken of uitlopers op aardappels. Dit zegt namelijk dat er in de aardappel solanine zit, wat een giftige stof is. Snijd je deze plekken weg dan is er overigens niets aan de hand. Door aardappels goed in het donker te bewaren is dit zo goed mogelijk te voorkomen.
Ook kan tijdens het frituren óf verhitten van aardappels in de oven de stof acrylamide ontstaan. Deze (vermoedelijk) kankerverwekkende stof ontstaat vooral als aardappels te donker worden gebakken. Bak aardappels daarom goudgeel, dan krijg je minder van deze stof binnen!
In dit artikel vertelden we dat de aardappel een knol is die rijk is aan tal van belangrijke nuttige voedingsstoffen. Gezonde koolhydraten, vezels en een hoop B-vitamines, mineralen en bioactieve stoffen. Het is zonde om deze voedzame knol links te laten liggen. Eet dus vooral aardappels als je dat lekker vindt, dat is ons belangrijkste advies! Ook hebben we het fabeltje de kop in gedrukt dat aardappels dikmakers zijn. Onderzoek je dit goed, dan blijkt daar niets maar dan ook niets van te kloppen. De aardappel bevat juist relatief weinig calorieën en koolhydraten. Welke soort aardappel je kiest maakt overigens niet zoveel uit, elk soort heeft namelijk een eigen unieke samenstelling aan voedingsstoffen. Er is geen favoriet, variëren blijft toch wel het gezondste!