Waarom krijg je haaruitval na de zwangerschap?

De haarcyclus tijdens de zwangerschap

Je haargroei maakt een cyclus van verschillende fasen door, dit zijn welgeteld drie fasen:¹

1. De anagene fase (groeifase). In deze fase zijn de haren aan het groeien wat zo'n drie tot zes jaar kan duren. De meeste haren zitten in deze fase.
2. De katagene fase (overgangsfase). De bloedtoevoer naar de cellen en haren houdt op waardoor de groei van het haar stopt. Deze fase duurt ongeveer twee tot drie weken.
3. De telogene fase (rustfase). Dit is de fase waarin het haar niet meer actief groeit maar 'rust'. Na zo'n drie maanden vallen deze haren uit waarna er weer nieuwe haren uit dezelfde follikels beginnen te groeien. De oude haren worden er als het ware uitgeduwd en de haarcyclus keert terug naar de anagene fase.

Wanneer je zwanger bent, zitten meer haren dan normaal in de groeifase.^2,3 Dit komt doordat het oestrogeenniveau tijdens de zwangerschap stijgt om de ontwikkeling van het ongeboren kindje te ondersteunen.² Je haren vallen minder snel uit en je haar wordt steeds dikker en voller naarmate je zwangerschap vordert. Dit is echter niet altijd het geval, er zijn namelijk ook vrouwen die juist haaruitval ervaren tijdens de zwangerschap.⁴

Haarverlies na de zwangerschap: wat is de oorzaak?

Hoewel het normaal is om dagelijks zo'n 50 tot 120 haren te verliezen, is de hoeveelheid haaruitval na de bevalling vele malen groter. Hoewel veel vrouwen hiermee te maken krijgen kan het zorgelijk en beangstigend voelen wanneer het je overkomt.

De voornaamste reden voor haaruitval na de zwangerschap lijkt een verandering in de hormoonhuishouding te zijn.^2,3,5 Na de bevalling neemt het gehalte van bepaalde hormonen, zoals oestrogeen, af. Hierdoor komen veel haren in de overgangsfase en vervolgens in de rustfase, wat uiteindelijk leidt tot haaruitval. De haren die je tijdens de zwangerschap niet bent verloren, verlies je nu allemaal tegelijkertijd – en dat kan best even schrikken zijn.

Ook andere omstandigheden kunnen van invloed zijn op haarverlies na de zwangerschap. Zo kunnen factoren zoals vroeggeboorte, bloedarmoede, het ervaren van stress voor en tijdens de bevalling, het hebben van haaruitval tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding een effect hebben op postpartum haaruitval.^5,6

Bekijk ook ons artikel met de 10 belangrijkste redenen voor haaruitval.

Wanneer ontstaat haaruitval na de bevalling?

De piek in postpartum haaruitval lijkt in de tweede en derde maand na de bevalling voor te komen, maar kan per vrouw verschillen.⁴ Net als de hoeveelheid haren die je verliest en hoelang je er last van blijft houden.

Bij de meeste vrouwen herstelt de normale haarcyclus zich binnen zes maanden. Haarverlies is vaak tijdelijk, dus er is meestal geen reden tot zorgen. Merk je echter dat je extreem veel haar verliest, dan is het verstandig om je huisarts te raadplegen.

Haaruitval en borstvoeding

De invloed van borstvoeding op haaruitval na de zwangerschap is niet helemaal duidelijk en studies laten verschillende resultaten zien. Sommige onderzoeken suggereren dat borstvoeding juist helpt om haar langer in de groeifase te houden, terwijl andere laten zien dat vrouwen die borstvoeding geven méér haarverlies ervaren.^3-5

Waarschijnlijk spelen hormonen hierin een rol. Borstvoeding stelt de terugkeer van je menstruatie uit, waardoor de oestrogeenproductie laag blijft.⁵ Aangezien oestrogeen helpt om haar langer in de groeifase te houden, kan een tekort eraan juist leiden tot haaruitval. Daarnaast kan een verhoogde prolactinespiegel, het hormoon dat de melkproductie stimuleert, de haargroeicyclus verstoren en haarverlies versnellen.⁶

Wat kun je doen tegen postpartum haaruitval?

Haaruitval na de bevalling is helaas niet te voorkomen, maar je kunt er wel voor zorgen dat het niet verergert. We bespreken hieronder wat je tegen postpartum haaruitval kunt doen.

Zorg voor een gezond en gevarieerd voedingspatroon

Een gezond en gevarieerd voedingspatroon is tijdens de zwangerschap en de periode na de bevalling belangrijker dan ooit. Hierbij kies je bij voorkeur voor verse en onbewerkte voedingsmiddelen zoals groente, fruit, volkoren granen, peulvruchten, vlees, zuivel, (vette) vis, noten, pitten en zaden. Dit bevat niet alleen essentiële nutriënten voor de ontwikkeling van je kindje, maar komt ook jou en je haargezondheid ten goede.

Onderzoek toont namelijk aan dat er een verband bestaat tussen haaruitval en een verhoogde inname van bewerkte voedingsproducten en geraffineerde suikers.⁷ Daarbij hebben haarwortels voedingsstoffen nodig zoals vitamines, mineralen, eiwitten en essentiële vetzuren voor een goede haargroei. Hoewel de exacte mechanismen nog niet duidelijk zijn, kan een tekort aan deze voedingsstoffen leiden tot haarverlies.⁸ Zo worden lage niveaus en tekorten van vitamine B2, biotine, foliumzuur, vitamine B12, vitamine D, zink en ijzer in verband gebracht met haaruitval.

Een belangrijke voedingsstof die hierbij niet over het hoofd mag worden gezien, is vitamine C. Deze vitamine ondersteunt de aanmaak van collageen, een eiwit dat helpt bij het verlengen van de groeifase van de haarcyclus.⁹ Bovendien speelt vitamine C een essentiële rol bij de opname van ijzer uit voeding, waardoor het indirect kan bijdragen aan het voorkomen van haarverlies door ijzertekort.¹⁰

Vul tekorten van nutriënten aan

Een zwangerschap, de bevalling en het geven van borstvoeding vergt veel van het lichaam. Het is daarom verstandig om te checken of je geen tekorten hebt aan bepaalde nutriënten. Zo verlies je tijdens de bevalling veel bloed waardoor een ijzertekort op de loer ligt.

Pas overigens ook op voor een te hoge inname van bepaalde vitamines en mineralen. Dit kan namelijk weer een averechts effect hebben. Zo kan het innemen van te veel vitamine A en selenium mogelijk bijdragen aan haarverlies.⁸

Lees ook ons ander artikel over het herkennen van de symptomen van een ijzertekort bij vrouwen.

Verminder stress en zorg voor ontspanning

Het leven met een pasgeboren baby is prachtig, maar kan ook behoorlijk uitdagend zijn. De zorg, gebroken nachten en de constante druk om alles draaiende te houden, kan veel stress opleveren. Die stress kan ook je haaruitval verergeren doordat het je cortisolspiegel verhoogt.¹¹ Om stress te verminderen is het belangrijk om regelmatig ontspanning en tijd voor jezelf in te plannen. Ontdek daarbij wat voor jou het beste werkt. Doe bijvoorbeeld aan yoga, mediteren, wandelen of het lezen van een goed boek.

Verzorg je haar goed

Om de conditie van het haar gezond te houden is het belangrijk om je haar goed te verzorgen. Dit houdt het volgende in:

• Wees voorzichtig met het borstelen van je haar, koop een zachte haarborstel en borstel niet te vaak.
• Vermijd het gebruik van een föhn, stijl- en krultang en haarverf.
• Draag je haar zoveel mogelijk los en maak je knot of staart niet te strak vast.
• Maak gebruik van natuurlijke haarverzorging.
• Knip je haar in een korter kapsel of laat de gespleten haarpunten afknippen als je het niet te kort wilt. Kort haar is lichter en geeft het haar volume en veerkracht.

Hierdoor kan het haar minder snel beschadigen, irriteren en afbreken.  

Slapen op het juiste kussensloop doet wonderen

Een kussensloop van satijn, bamboe of zijde heeft meerdere voordelen ten opzichte van een katoenen kussensloop. Het is zachter, lichter en gladder in vergelijking met de ruwe katoenvezels waardoor er minder wrijving ontstaat. Wrijving kan het haar beschadigen en gevoelig maken voor afbreken. Slapen op een kussensloop van satijn, bamboe of zijde zorgt ervoor dat je wakker wordt zonder klitten in het haar en je haar zijdezacht aanvoelt. Je haren hebben ook hun schoonheidsslaapje nodig.

Tot slot

Haaruitval na de zwangerschap is een zeer vervelend fenomeen maar vaak van tijdelijke aard. Vooral een daling van bepaalde hormonen zoals oestrogeen heeft hier invloed op. Je kunt postpartum haaruitval helaas niet voorkomen maar je kunt er wel voor zorgen dat het niet verergert. Door gezond en gevarieerd te eten, stress te verminderen, je haren op de juiste manier te verzorgen en te slapen op het juiste kussensloop ondersteun je een gezonde haarconditie.